HIZLI KİLO VERMEK VÜCUDU NASIL ETKİLER? HANGİ ORGANLARA ZARAR VERİR?
Diyetisyen Hülya Çağatay konu hakkında bilgiler verdi.
Fazla kilosu olan bireylerin çoğunda hızlı bir şekilde kilo verme isteği vardır. Ancak hızlı kilo vermenin vücuda olumsuz etkileri olup bizlere birçok zarar verebilir.
Sağlıklı bir şekilde kilo vermek için sizin hayat şartlarınıza, alışkanlıklarınıza, boy ve kilonuza, yaşınıza, hastalıklarınıza, kullandığınız ilaçlara uygun bir beslenme planı hazırlanması gerekmektedir. Araştırmalar sağlıklı kilo vermenin haftada 500 gram ile 1 kilo arasında olması gerektiğini gösteriyor. Bu durum fazla kilolu olduğunuzda veya ilk haftalarda değişiklik gösterebilir.
Hızlı kilo kaybetmek için zayıflama hapları kullanmak, bilinçsizce yapılan detoks ile sadece sebze suyu içmek, laksatif -bağırsak boşaltıcı- ilaçlar kullanmak, idrar söktürücü diüretik haplar kullanmak, çok düşük kalorili diyetler uygulanması, tek tip bir besinle beslenmek gibi birçok hata yapılabilmektedir. Hızlı kilo vermek için yapılan bu hataların sonucunda vücudumuza birçok ciddi zararlı etkileri olur.
Hızlı bir şekilde kilo kaybetmek vücudumuzda hem fiziksel hem de ruhsal problemlere neden olur. On obez, postmenopozal kadın ile yapılan bir pilot çalışmada hızlı ve yavaş kilo kaybı karşılaştırılmış. Yavaş kilo veren kişilerde trigliserid seviyesinde ve diyastolik kan basıncı değerlerinde daha fazla iyileşme ile ilişkili olduğunu ortaya koyulmuştur. Yavaş kilo vermenin vücut kompozisyonunun yanı sıra metabolik risk faktörlerini iyileştirmek için daha faydalı olduğu görülmüştür. Yine sporcularla yapılan araştırmalarda da hızlı kilo vermenin performanslarını olumsuz etkilediği gösterilmiştir.
Vücutta kas ve su kaybı yaşanır
Hızlı kilo kayıpları yağ kaybından ziyade kas ve su kayıpları ile gerçekleşir. İleri yaşlarda yaşanan kas kayıpları kemik dokusuna zarar verebilir. Aynı zamanda kas kaybı olduğunda güçsüzlük yaşanabilir. Kasların azalması metabolizmanın da olumsuz etkilenmesine neden olur.
Depresyon sıklığını arttırabilir
Çok düşük kalorili şok diyetler ile hızlı kilo verimi depresyon riskini artırabilir. Bilinçsizce düşük kalori almak vücudu strese sokabilir. Bu durum beynin biyokimyasal aktiviteleri üzerinde olumsuz etkiler yaratır. Ayrıca düşük kalorili beslenerek vücutta vitamin mineral eksikliğine yol açtığından bahsetmiştik. Vitamin mineral eksikliği de beyni etkileyip depresyon riskini artırabilir. Özellikle B12 ve D vitamini, folik asit gibi mikro besinlerin eksikliğinde nörolojik bozukluklar görülür.
Vitamin, mineral ve makro besin yetersizlikleri ortaya çıkar
Hızlı kilo vermek için yapılan kısıtlı ve tek tip besin içeren diyetler sonucunda vücutta vitamin, mineral, karbonhidrat, protein ve yağ eksikliğine neden olur. Yetersiz beslenildiğinde kan değerlerinde bozulmalar meydana gelir değerler normalin altında seyreder. Bunların sonucunda da vücutta yorgunluk ve halsizlik, kas kaybı, kramplar oluşturarak olumsuz etkiler ortaya çıkar.
Safra taşı oluşumu riski artar
Uzun süre yemek yenmediğinde veya hızlı kilo verildiğinde, karaciğer safraya fazladan kolesterol salgılar. Hızlı kilo kaybı, safra kesesinin düzgün şekilde boşalmasını da engelleyebilir. Safra kesesinde sürekli birikim olması taş oluşmasını kolaylaştırır. Sonuç olarak hızlı kilo kayıpları daha yüksek safra taşı riskine neden olabilir.
Kalp ritim bozukluklarına neden olabilir
Hızlı kilo kaybı için çeşitli ilaçların ve diüretiklerin kullanımı vücuttan aşırı miktarda sıvı kaybına neden olur böylece vücutta elektrolit kaybı oluşur. Vücudun susuz kalması, mineral kayıpları kalp ritim bozukluklarına neden olabilir.
Kan şekerini düşebilir
Çok düşük kalorili ve karbonhidratlı diyetler sonucunda vücut yeteri kadar beslenemediği için kandaki glikoz seviyesi düşebilir.
Saç dökülmesine neden olabilir
Yetersiz protein ve esansiyel aminoasitlerin alınamadığı bir beslenme uygulandığında saç dökülmesi yaşanabilir.
Kansızlık ve tansiyon düşmeleri, kabızlık yaşanabilir
Hızlı kilo vermek için vücudun ihtiyaçları karşılanamayıp demir eksikliği oluştuğunda kansızlık ortaya çıkabilir. Aynı zamanda yeterli enerji alınamadığı için tansiyon problemleriyle karşılaşılabilir.
Böbrekler, karaciğer, kalp damar hastalıkları, kemik hastalıkları için risk oluşturabilir
Regl düzensizliğine neden olabilir
Hızlı verilen kilo geri alınabilir
Hızlı kilo vermenin zararlarından biri de verilen kiloyu tekrar geri almaktır. Hızlı kilo vermek için yapılan hatalı davranışlar kilo vermeyi kalıcı olmaktan uzaklaştırır. Sağlıklı kilo vermek uzun dönem doğru alışkanlıklar edinilmesiyle gerçekleşmelidir. Kalıcı kilo verilmesi için sürdürülebilir diyetler uygulanmalıdır. Sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazanmanın yolu da yeterli zaman olmasıdır. Bu nedenle hızlı kilo vermek yerine yavaş kilo vererek kilonun kalıcı olması sağlanabilir.