O İÇİMİZDEN BİRİ… -2-
KÖY ENSTİTÜLERİNİN ÖNEMİ…
KERİM BAL’IN ÖĞRETMENLİĞİ…
BU YAZI KIZILCAHAMAMLI KÖY ENSTİTÜLÜ ÖĞRETMENLERE İTHAFTIR…
Ahmet İLHAN
O gün geldiğinde kahramanımız, Kerim Bal, Ekim ayının ilk gününde kapısına gururla baktığı, hayallerini süsleyen Hasanoğlan Köy Enstitüsü’nün tabelasına defalarca bakar… Baktıkca da tanıştığı ve öğretmenliklerini yaptığı Köy Enstitülü öğretmenleri gelir aklına… Havalar soğumuş, yapraklar o yılın güz mevsimini tanımlıyordu adeta…
Burada sözü kendisine veriyorum;
“Köy Enstitülerini programları çok yönlüydü. Tarımın tüm kolları, sebze ve meyve bahçeleri, bağcılık, İpek böçekçiliği ve tarla tarım, çiçekçilik ve arıcılık ve kültür hayvancılığı gibi uygulamalı derslerimiz vardı. Her ders arazide uygulamalı olarak yapılırdı. ‘Uygulayarak öğrenme’ derdi öğretmenlerimiz… Kız öğrenciler için de dokuma atölyeleri bulunurdu. Ayrıca demirhane, marangozhane ve yapı atölyeleri öğrencilerini beklerdi…Her öğrenci üçer ay olmak üzere hem marangozhane de hem de demircilikte eğitim görürdük.”
Kerim Bal(ın o yıllara giden hafızası öylesine olayları öylesine bir coşku ve öylesine bir heyecanla aktarıyordu ki, yine sözü kendisine vermek zorunda kalıyordum;
“Resim ve heykel atölyesi, fotoğrafçılık ve müzik çalışmaları için ayrı dersliklerimiz olurdu. Ben de bu çalışmalara aktif olarak katılarak bilgi birikimimi ve gelecekte yapacağım programlar bu atölyelerde şekilleniyordu. Spor çalışmalarımız da eksiksiz yapardık. Bisiklete binmeyi, motorculuk kursuna katılmayı ve atletizm yapmayı çok severdim. Okulumuzun çok zengin bir kütüphanesi var. Ben bu kütüphanenin müdavimlerinden biriydim. Okulumuzda ayrıca koruyucu hekimlikle ilgili çalışmaları olurdu. Buradan da sağlık memurları görev alırlardı… Burada 1948 yılı mezunlarından Musa Demirhan’ı, Ahlarlı Ethem Yıldız’ı, Aksaklı Seyfi sünnetçi Adil efedinin oğlu Kızılcahamam’da Devlet hastanesinin oluşumuna önderlik etmişler ve öğretmen kitlesine örnek olmuşlar ve önderlik etmişlerdir. Halen büyük bir muhabbetle hizmetleri saygı ile konuşulur… Bu güzel insanları anmadan edemeyeceğim.”
İşte o yılların efsane okullarında böylesine zengin içeriği olan eğitim ve öğretim yapılıyordu. Hem de uygulayarak… Köy Enstitüsü başlı başına bir sistemdir… Duygusu, düşüncesi ve kültür sanata olan bakış açısıyla bir bütünün ögeleriydiler… Köy Enstitüleri bir süreç dahilinde tarih sahnesinde yerini almıştır diyen Kerim Bal, bu konularda da şunların altını çiziyordu;
“Atatürk’ün isteği üzerine, askerlikte çavuş olanları sekiz aylık bir kursla yetiştirilerek öğretmen yapılmıştır. Bu kurslardan 8 bin 675’ öğrenci önce Eskişehir Çifteler Eğitmen Okulu’nda sonrasında da 1937 yılında İzmir Kızılçullu, Eskişehir Mahmudiye’de Köy öğretmen okulları açılmıştır.”
Kahramanımız Kerim Bal, o yılları dün gibi anlatmakta ve inanılmaz bir kroki çizerek o yılların teorik arka planını anlatıyor;
“Bir kere bu okullar, Köy Enstitülerinin öncülüğünü yapmış ve sonradan da her üç ile bir Köy Enstitüsü açılmış ve böylelikle de 21Köy Enstitüleri açılmıştır… 17 Nisan 1940 yılı çok önemle bir yıldır…” diyecekti…
Kahramanımız, 1952 yılında Hasanoğlan Köy Enstitüsü’nden mezun olur. Sırasıyla Binkoz, Ağsak, Çukurören ve Cukurca köylerinde çalışır. Köyleri yeşllendirir, ağaçlandırır. Elinden geldiğince bilgi birikimini hem öğrencilerine hem de halka anlatmaya çalışır…
Sonrasında ise 1956- 1958 yıllarında yaşamına önemli olayların aktarılacağı Kızılcahamam Yetiştirme Yurdu’nda öğretmenlik yapar. Öksüzlüğün ne olduğunu, annesiz ve babasızlığın ne olduğunu buralarda görüp adeta yaşayacaktır…
Artık Bıyıkları terleyen Kahramanımızın askerlik dönemi gelir kapıya dayanır. O günleri de şöyle anlatır;
“Askerliğimi 1961-1962 Etimesgut Zırhlı Birlikler Okulu’nda yapar elbette bir öğretmen olarak…
Yazımızı uzattığımın farkındayım. Öyle ise Kerim Bal’ın askerliğini 3. Yazımıza bırakalım…
Devam edecek…
